Tidak sukar untuk membiak tilapia, tetapi jika ingin mendapat benih ikan yang tinggi, penternak mesti membuat pelarasan dalam pelbagai aspek seperti menggali kolam, memberi makanan, dan rondaan untuk memastikan hasil yang tinggi.

Walaupun pembiakan tilapia tidak memerlukan afrodisiak tiruan atau rangsangan air, tetapi ia masih memerlukan teknik tertentu, bermula dari saiz kolam hingga pemilihan pukat ikan, yang telah menjadi kunci kepada peningkatan pengeluaran anak ikan.

 

Suhu Air mesti Lebih 20°C

Mengikut piawaian, suhu air perlu melebihi 20°C. Dalam kolam pembiakan, penternak perlu meletakkan induk jantan dan betina yang matang ke dalam kolam yang sama untuk menggalakkan pembiakan semula jadi.

Secara amnya, apabila air kekal pada suhu 25-29°C, benih ikan boleh dibiakkan setiap 30-50 hari. Di kawasan tropika bersuhu tinggi dan lembap, tilapia boleh menghasilkan 5-6 kali setahun, mencapai pembiakan sepanjang tahun.

Bagi keadaan kolam pembiakan yang lain, kolam tersebut mesti terletak berhampiran dengan sumber air, supaya mudah untuk saliran dan pengairan, dan pada masa yang sama mesti mempunyai persekitaran yang tenang dan system pengangkutan yang baik. Ini akan mempercepatkan penghantaran benih ikan untuk mengurangkan kematian.

Keluasan kolam pembiakan dicadangkan seluas 0.3 hingga 1 ekar, kerana kawasan yang terlalu besar tidak mudah semasa mengumpul, manakala kawasan yang terlalu kecil pula akan menyukarkan kawalan kualiti air, dan perubahan suhu air akan menjadi lebih jelas.

Apabila anak induk mula-mula masuk ke dalam kolam, paras air hendaklah dikawal antara 1.4 -1.5 meter. Apabila induk membiak, paras air perlu dikurangkan kepada 0.8-1.2 meter. Sudah tentu, semasa tempoh panas dan suhu tinggi, ia boleh sehingga 1.2-1.4 meter untuk mengurangkan tekanan pada ikan.

Bagi bentuk kolam pula, dicadangkan mengguna segi empat tepat. Pada masa yang sama perlu ada kawasan air cetek di tepi kolam untuk memudahkan induk menggali sarang dan menghasilkan anak benih. Bahagian bawah kolam mesti rata atau berbentuk seperti periuk, dan mempunyai lempung atau berpasir. Jangan ada rumpai di air cetek di tepi kolam, jika tidak ia tidak sesuai untuk mengumpul anak-anak.

Apabila air pada suhu 25°C, membran akan terhasil dalam masa kira-kira 5-6 hari selepas menetas. Apabila air pada suhu 28-30°C, ia hanya mengambil masa 4-5 hari untuk menetas.

 

Pembasmian Kuman

Sebelum induk masuk ke dalam kolam, pembasmian kuman yang betul ke atas kolam pembiakan adalah perlu. Sebelum pembasmian kuman, toskan air kolam, keluarkan ikan, buang rumpai dan serba-serbi di dasar kolam, terutamanya rumpai dalam jarak 1.6 meter dari dasar kolam ke tepi kolam, dan kemudian dedahkan bahagian bawah kolam kepada retak.

10 -15 hari sebelum induk masuk ke dalam kolam, masukkan air sehingga kedalaman kira-kira 10 - 20 cm,  kemudian tambah ubat. Ubat yang biasa digunakan termasuk serbuk pemutih, kapur cepat, dan sebagainya. Dengan kerja-kerja ini, pembasmian kuman secara menyeluruh telah dilakukan.

Beberapa hari selepas operasi pembasmian kuman, tarik jaring dengan mata yang padat untuk memeriksa sama ada kolam telah dinyahjangkit. 

Pada masa yang sama, sahkan bahawa tiada aneka jenis ikan dan lain-lain dalam kolam pembiakan, kemudian masukkan air. Di dalam proses ini, salur air mesti ditapis dengan mesh padat, dan mesh padat mesti diperiksa dan dibersihkan dengan kerap, dan letak baja, sehingga kualiti air adalah berwarna teh-hijau atau kuning-hijau. 

Apabila semuanya dikendalikan dengan betul, penternak boleh menguji air dan melepaskan ikan.

Kepadatan stok dan nisbah jantina dan betina mesti ditentu berdasarkan kapasiti oksigen terlarut, keadaan kolam dan bilangan pengeluaran. Secara amnya, lebih daripada 10,000 ekor boleh diisi dalam 1 ekar.

 

Lepaskan Ikan Betina Lebih

Diwajibkan mengguna ikan baka tulen untuk induk. Dalam populasi yang sama, individu yang cepat membesar dan lebih besar harus dipilih. Biasanya ikan jantan lebih besar. Ia dikehendaki mempunyai bahagian atas yang tinggi dan daging tebal, sisik dan sirip yang lengkap, warna terang, tanda jelas, tiada penyakit atau kecederaan, dan bentuk badan yang kemas, morfologi luaran mematuhi piawaian taksonomi.

Penimbunan stok induk hendaklah dijalankan pada hari yang cerah, dan jumlah yang mencukupi hendaklah dikeluarkan pada satu masa. Sudah tentu, stok induk mesti dibasmi kuman sebelum memasuki kolam. Secara umumnya, perlu mengangkut induk ikan dengan cepat untuk meminimumkan kecederaan pada badan ikan dan memendekkan masa pemulihan induk, yang boleh meningkatkan peluang pengeluaran awal.

Kepadatan stok dan nisbah jantina dan bentina mesti ditentu berdasarkan kapasiti oksigen terlarut, keadaan kolam dan bilangan pengeluaran. Secara amnya, lebih daripada 10,000 ekor boleh diisi dalam 1 ekar. 

Mengikut amalan penternak asing, nisbah ikan jantan kepada betina memerlukan lebih banyak ikan betina, kerana jika makanan tidak mencukupi, ikan jantan akan makan anak ikan dalam kuantiti yang banyak sehingga menjejaskan hasil anak ikan.

Disebabkan oleh ikan tilapia mempunyai tabiat kanibalisme pada peringkat muda, ikan sepanjang 1.5 cm itu sudah boleh menelan anak-anak yang baru keluar dari badan ibu.

 

Tangkap Tepat Masa　

Bagi makanan, ia dikehendaki menggunakan makanan yang kaya dengan protein, dan kandungan protein harus lebih daripada 35%. Secara amnya, makanan biasa digunakan termasuk tepung kacang soya, tepung ikan, tepung jagung dan tepung kacang.

Penternak perlu meronda kolam 3 kali sehari selepas induk masuk ke dalam kolam untuk mengeluarkan telur katak dalam kolam tepat pada masanya, atau memerhatikan kualiti air. Jika warna air terlalu pekat atau coklat, perlu ambil langkah yang berkesan dalam masa, gantikan sedikit air baru atau taburkan kapur untuk mengelakkan kekurangan oksigen pada induk.

Secara amnya, selepas stok induk diisi, apabila suhu air meningkat kepada 22°C, induk yang matang akan mula bertelur. Penetasan telur yang disenyawakan dan pemberian makanan anak ikan dilakukan di dalam mulut ikan betina. Apabila air pada suhu 25°C, membran boleh menetas dalam masa kira-kira 5 hingga 6 hari, manakala pada suhu 28-30 ℃, ia hanya mengambil masa 4-5 hari untuk menetas membran.

Dari induk bertelur sehingga anak ikan meninggalkan ibunya, keseluruhan proses mengambil masa kira-kira 10 hingga 15 hari. Oleh itu, selepas 10 hari stok induk, penternak mesti memerhati dengan teliti setiap hari sama ada terdapat aktiviti benih ikan di sekitar kolam.

Bagi masa memukat, adalah dicadangkan untuk laku pada waktu pagi atau petang, elak daripada  waktu panas, kerana benih ikan masih lemah pada masa ini. 

Benih ikan boleh dimasukkan ke dalam pukat sangkar untuk penternakan sementara, dan boleh dipukat 4 hingga 5 kali sehari, supaya anak benih dapat dipukat sebersih mungkin setiap hari. 

Semasa memukat anak benih, tindakan perlu pantas. Selepas jumlah tertentu dipukat, anak benih boleh dipindahkan ke kolam pembiakan.

Oleh kerana ikan tilapia mempunyai tabiat kanibalisme pada peringkat muda, anak ikan dengan panjang badan 1.5 cm sudah boleh menelan benih ikan yang baru keluar dari badan induk. Memandangkan hal ini, penternak boleh menangkap benih ikan dengan pukat yang mata padat. Sinker di bahagian bawah hendaklah tidak terlalu berat, supaya anak induk boleh terlepas dari dasar pukat.

Semasa memukat benih ikan, tindakan mesti pantas. Selepas jumlah tertentu dipukat, benih ikan boleh dipindahkan ke kolam pembiakan.

 

Sesuaikan Ternakan dengan Iklim

Jumlah pengeluaran anak ikan, adalah sangat bergantung kepada kualiti air. Kualiti air tidak boleh terlalu subur atau nipis. Jika terlalu subur, induk ikan mudah terapung akibat hipoksia, manakala jika terlalu nipis, ia tidak sesuai untuk penanaman umpan terbuka.

Penternak mesti melaraskan kualiti air, menggunakan kapur secara berkala, dan menggantikan sebahagian air lama dengan memasukkan air baru. Juga dicadangkan untuk mengguna beberapa agen mikrob untuk meningkatkan kualiti air dan meningkatkan oksigen terlarut.

Selain itu, penternak perlu mengasingkan ikan jantan dan betina. Secara amnya, jika iklim terlalu panas, pengeluaran ikan tilapia akan terhenti atau berkurangan, dan amat sukar untuk mengumpul anak benih. Oleh itu, pada masa ini, ikan jantan dan betina boleh diasingkan dan diusahakan di dalam kolam yang berasingan. 

 Apabila suhu air turun di bawah 30°C, ikan jantan dan betina boleh dipasangkan, ini akan memudahkan penternak mengumpul anak benih ikan.