Oleh: Bernard Saw

Penanaman pokok avokado pada zahirnya mungkin kelihatan serupa dengan durian, dan masalah serangga perosak serta penyakit kulat juga agak ringan. Namun, sekiranya pengurusan diabaikan, ia masih berpotensi menjejaskan kualiti buah untuk musim tersebut.

Pengurusan Tertunda Turunkan Kadar Buah Gred A

Ben Tee, Pengarah Borneocado, menyatakan bahawa walaupun pokok avokado kurang sensitif terhadap persekitaran luaran berbanding pokok durian, lebih kuat daya tahan, dan mempunyai kurang masalah perosak serta penyakit, ia masih memerlukan penjagaan teliti. 

“Penanaman secara komersial tidak boleh diambil mudah; sebarang kelewatan masih boleh mengakibatkan kerugian.” 

Beliau teringat satu musim di mana ladangnya diserang penyakit kulat, dan kesan buruk berlaku akibat rawatan yang tertunda. 

“Ketika itu musim berbunga, dan kami tidak  mahu mengganggu proses pendebungaan, jadi racun kulat tidak disembur serta-merta. Walaupun pokok masih mengeluarkan buah, tetapi jika penyemburan racun terlalu lewat, pokok mudah dijangkiti, menyebabkan kerosakan pada rupa buah. Kadar buah Gred B untuk pokok di kawasan tersebut amat tinggi pada musim itu."

Berbicara mengenai sasaran kadar buah Gred A, beliau berharap dapat mencapai tahap 70% hingga 80%, manakala kadar semasa hanyalah sekitar 50%, menunjukkan masih ada ruang untuk penambahbaikan. 

Ben Tee menguruskan ladang avokado yang mempunyai hampir 500 pokok. Beliau menekankan bahawa isu penyakit, serangan serangga, dan air bertakung tidak boleh diabaikan, jika tidak, usaha bertahun-tahun mungkin akan musnah.

 

Beliau juga mengingatkan bahawa untuk memastikan hasil yang stabil jangka panjang, pengusaha tidak seharusnya hanya mengejar hasil ‘semakin banyak semakin baik’ memandangkan ia akan menjejaskan pengeluaran untuk musim berikutnya.

Musim Hujan Tahun Ini Memanjangkan Tempoh Penuaian

Ladang avokado Borneocado yang terletak di Tawau, Sabah, meliputi kawasan seluas 802 ekar dan mula ditanam sejak tahun 2021. Kini,  terdapat kira-kira 500 pokok avokado, dengan majoriti berusia empat setengah tahun. 

Ben Tee menjelaskan bahawa jika jumlah buah terlalu banyak sehingga melemahkan pokok, dan ditambah dengan cuaca buruk atau pengurusan yang tidak mencukupi, ia boleh mendorong berlakunya penyakit. 

Biasanya, ladang ini mempunyai dua musim penuaian utama setahun: musim pertama dari Mac hingga Julai, dan musim kedua dari Oktober hingga November. Walau bagaimanapun, musim hujan tahun ini yang berlanjutan telah memanjangkan tempoh penuaian, di mana buah boleh dituai dari Mac hingga November. 

‘Hujan dan suhu tahun ini adalah sangat sesuai, amat menggalakkan untuk pertumbuhan pokok avokado.’

Memohon Pensijilan untuk Setiap Pokok

Pada peringkat awal, disebabkan sumber anak benih yang berbeza-beza, kira-kira 30% pokok di ladang didapati bukan varieti QAV1 seperti yang diharapkan. 

Musim hujan tahun ini yang berlanjutan telah memanjangkan musim avokado QUOIN SABAH dari Mac hingga November, membawa tahun hasil yang luar biasa kepada pengusaha.

 

Ben Tee menyatakan bahawa mereka kini telah mula memohon pensijilan varieti untuk setiap pokok bagi memastikan anak benih yang dibiakkan pada masa hadapan dapat dikesan asal usulnya.

"Anak benih yang kami bijakkan sendiri juga perlu melalui proses pensijilan. Jika pensijilan tambahan diperlukan, jabatan berkaitan perlu hadir untuk melakukan pemeriksaan.”

Pengurusan Pokok Berdasarkan Ciri Semula Jadinya

Melalui pemerhatian harian, beliau juga mendapati bahawa kedalaman parit di permukaan tanah mempunyai kaitan rapat dengan kesihatan pokok.

“Di kawasan yang paritnya digali lebih dalam, pokok jelas lebih sihat; manakala blok yang ditanam lebih awal menunjukkan pertumbuhan yang agak lemah kerana kurangnya pemahaman mengenai kedalaman yang diperlukan.” 

Perbincangan dalam pemangkasan dan pengurusan perendahan pokok, beliau menjelaskan bahawa struktur pertumbuhan avokado berbeza dengan durian. Durian kebanyakannya mengeluarkan dahan berbuah dari batang utama, manakala setiap dahan avokado mampu menghasilkan buah. 

Oleh itu, beliau biasanya melakukannya selepas musim penuaian tamat, terutamanya untuk membolehkan dahan berkembang ke arah luar, tanpa batang utama yang ketara. Pada masa ini, terdapat juga petani di Sabah yang menanam varieti avokado yang lain.

Selepas jenama Borneocado menjadi terkenal, ramai yang bertanya sama ada ia boleh dibeli di Semenanjung, namun pengangkutan merentas negeri masih terhad oleh kerana kos tinggi dan prosedur pemindahan yang rumit. 

 

Kualiti sebagai Asas untuk Mengembangkan Industri Hiliran

Ben Tee berpendapat, walaupun QUOIN SABAH sedang menjadi tumpuan, jualan masih boleh terjejas sekiranya varieti lain muncul serentak di pasaran. 

Sekiranya industri hiliran dapat dibangunkan, ia  akan membantu menyerap lebih banyak hasil pengeluaran; jika tidak, harga buah mudah jatuh apabila bekalan melebihi permintaan. 

Selain itu, buah-buahan harga murah dari negara jiran yang kadang-kadang masuk ke pasaran turut memberi kesan kepada jualan tempatan. 

"Yang mampu kami lakukan ialah memastikan kualiti berada pada tahap terbaik, dan percaya bahawa pengguna akan mengiktirafnya, namun harganya masih tidak boleh berbeza terlalu ketara."

Menyelesaikan Cabaran Logistik untuk Pasaran Semenanjung

Pada akhir Julai tahun ini, Ben Tee telah bekerjasama dengan pasukan ahli majlis tempatan untuk mengedarkan 300 biji avokado QAV1 berkualiti tinggi kepada ahli parlimen dan media bagi promosi jenama avokado Sabah. 

QAV1 atau nama penuhnya “Quion Hill Avocado Varieti 1”, dibangunkan oleh Stesen Penyelidikan Pertanian Tawau (Quion Hill), Jabatan Pertanian Sabah selama 10 tahun dan merupakan varieti unik tempatan. 

Isinya padat dan lembut, biji kecil, serta mempunyai aroma manis semula jadi yang menjadikannya sangat digemari pasaran. 

Pengusaha berharap dapat meningkatkan perkadaran buah Gred A kepada tujuh hingga lapan puluh peratus, bagi menstabilkan kualiti dan mengukuhkan daya saing pasaran.

 

Selepas acara tersebut, terdapat pertanyaan dari Semenanjung mengenai pengeksportan.

“Kami memaklumkan bahawa kami sedang  berusaha menyelesaikan isu logistik penghantaran.” 

Difahamkan, pengeksportan avokado dari Sabah  ke Sarawak masih menghadapi cabaran. 

Sama ada melalui pengangkutan darat atau udara, ia perlu dipindah melalui Brunei atau Kuala Lumpur, yang bukan sahaja melibatkan prosedur rumit malah menambah kos masa. 

"Tambahan pula, dengan kos penghantaran dianggarkan antara RM7 hingga RM10 sekilogram, iaitu hampir separuh daripada harga jualan buah, beban ini agak besar untuk pengusaha.”

Melindungi Varieti Unik Tempatan

Berkenaan perlindungan varieti QAV1, beliau menyatakan: ‘Kami akan berusaha sedaya upaya untuk mengekalkan keunikan varieti ini di Sabah, namun sukar untuk dihalangi sepenuhnya. Kadangkadang masih terdapat individu yang membawa dahan keluar dari negeri untuk dicuba ditanam di tempat lain.’ 

Ben Tee mendapati bahawa hanya parit yang cukup dalam dapat melindungi pokok avokado daripada kerosakan banjir.

 

Beliau juga pernah mendengar terdapat anak benih QAV1 dijual di lokasi seperti Johor, tetapi tidak dapat mengesahkan kesahihannya. 

Walaupun avokado dianggap sebagai pokok buah yang agak mudah diurus, dalam penanaman secara komersial, aspek seperti kawalan penyakit dan serangga, perlindungan varieti, pengawalan iklim, serta pemasaran masih memerlukan perancangan menyeluruh dan pengendalian berhati-hati. Hanya dengan cara ini industri avokado Sabah dapat berkembang secara mantap dan menuju ke pasaran yang lebih luas.