Oleh: Majalah Agroworld

Untuk memperkukuhkan industri koko negara sebagai sumber ekonomi tambahan, kerajaan merancang mempromosikan semula penanaman koko dengan sasaran meningkatkan kawasan penanaman sedia ada daripada sekitar 6,000 hektar kepada 10,000 hektar dalam tempoh lima tahun akan datang, sambil terus membangunkan industri hiliran koko. 

Matlamat Meningkatkan Kawasan Penanaman kepada 10,000 Hektar

Dalam temu bual dengan Timbalan Menteri Perladangan dan Komoditi Malaysia (KPK), Datuk Chan Foong Hin, beliau menyatakan bahawa kerajaan sentiasa berusaha memulihkan industri koko negara melalui Jabatan Perladangan dan Komoditi serta agensi di bawahnya, iaitu Lembaga Koko Malaysia (LKM). Kedua-dua jabatan ini meliputi platform huluan dan hiliran koko, menyumbang kepada pembangunan ekonomi negara. 

Semasa menerima temubual pada tahun 2024, harga pasaran koko telah meningkat kepada RM20,000 setiap tan. Datuk Chan Foong Hin menjelaskan bahawa kerajaan telah menetapkan sasaran meningkatkan kawasan penanaman koko daripada 5,985 hektar kepada 10,000 hektar dalam tempoh lima tahun akan datang, dengan fokus pada varieti koko berkualiti tinggi yang mampu menembusi pasaran tertentu melalui penanaman di kawasan tanah yang telah dikenal pasti. 

Sambil mempromosikan peningkatan kawasan penanaman, KPK juga berusaha membangun dan mempromosikan jenama koko tempatan berkualiti tinggi sebagai koko asal tunggal (single-origin cocoa) dengan rasa unik. Pendekatan ini membolehkan koko dengan rasa unik menjadi titik jualan utama bagi pengeluar, menarik minat pengeluar coklat domestik dan antarabangsa. 

Timbalan Menteri KPK, Datuk Chan Foong Hin menyatakan bahawa kerajaan sentiasa berusaha memulihkan industri koko negara melalui Jabatan Perladangan dan Komoditi serta Lembaga Koko Malaysia (LKM).

 

Di bawah Rancangan Malaysia Ke-12 (RMK-12), kerajaan telah melancarkan program rangsangan pengeluaran koko, menyediakan kemudahan pemprosesan koko berskala kecil untuk pekebun kecil, menghasilkan koko bersih dan bebas pencemaran, seterusnya meningkatkan kualiti koko. 

Datuk Chan Foong Hin menambah bahawa program ini telah membangunkan 550 hektar ladang koko bersepadu pada 2022 dan 2023. Projek ini menyediakan peralatan seperti kilang   pemprosesan koko kecil (sasaran 20 kilang kecil) untuk menyokong pekebun kecil menghasilkan koko bersih dan berkualiti tinggi. 

Peruntukan RM9.5 Juta untuk Sokongan

Lembaga Koko Malaysia juga aktif dalam penyelidikan dan pembangunan pelbagai teknologi untuk menangani cabaran utama industri koko huluan, menarik minat bekas pekebun koko kembali kepada penanaman koko. 

Datuk Chan Foong Hin menyatakan bahawa pihak berkuasa juga menubuhkan koperasi untuk memastikan produk koko pekebun kecil tempatan dapat dijual dan diproses dengan lancar, sambil memperkenalkan konsep “dari ladang ke meja” untuk meningkatkan keuntungan ekonomi pengeluar koko. 

Pelancaran projek pemulihan ladang koko RM9.5 juta.

 

Untuk menggalakkan penanaman koko, jabatan berkaitan memperkenalkan teknologi baharu meningkatkan produktiviti amalan pertanian dan memudahkan pengurusan ladang. Melalui   penggunaan teknologi terkini seperti mekanisasi dan Internet of Things (IoT), urusan pengurusan ladang dipermudahkan, sambil menarik minat golongan muda menyertai industri huluan. 

Datuk Chan Foong Hin menekankan bahawa   penanaman koko perlu beralih daripada kaedah   tradisional kepada penggunaan teknologi dalam proses penanaman, terutamanya sensor   kelembapan tanah. Teknologi ini digunakan untuk meningkatkan sistem pengairan pokok koko,   membolehkan pembajaan dan pengagihan air dilakukan dengan tepat mengikut keperluan, mengelakkan pembaziran. 

Selain itu, teknologi seperti sensor nutrien tanah dan IoT digital membolehkan pemantauan keadaan nutrien tanah secara masa nyata dan pembajaan tepat berdasarkan keperluan nutrien tumbuhan. 

Pada 2024, projek pemulihan ladang koko bernilai RM9.5 juta telah dilancarkan, terbuka kepada pekebun koko sedia ada atau mereka yang layak. Inisiatif ini menyediakan insentif untuk input   pertanian, menggalakkan pekebun menggunakan sistem penanaman moden, peralatan mekanisasi, dan teknologi digital meningkatkan kecekapan pengurusan ladang. Antara insentif termasuk peralatan inovatif seperti mesin pemisah buah dan perkhidmatan dron untuk penyemburan kawalan penyakit. 

Aktiviti penyelidikan dan pembangunan LKM.

 

Penambahbaikan pemeriksaan kualiti biji koko.

 

Promosi Jenama untuk Meningkatkan Daya Saing

KPK merancang mempromosikan jenama koko tempatan melalui penyertaan pengeluar coklat dan usahawan dalam pameran antarabangsa dan program perniagaan. Selain itu, kursus   berdasarkan amalan penanam berjaya akan diadakan untuk menggalakkan pekebun   menghasilkan coklat berkualiti tinggi. 

KPK juga bekerjasama dengan Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Kos Sara Hidup (KPDN) membantu lebih banyak usahawan coklat mendapatkan pensijilan “Made in Malaysia”. LKM juga membantu usahawan dan pengeluar mendapatkan pensijilan kualiti lain seperti halal dan GMP (untuk produk pasaran antarabangsa). 

Meningkatkan Nilai Eksport Koko kepada RM9 Bilion pada 2024

Untuk mencapai sasaran nilai eksport koko RM9 bilion pada 2024, kerajaan telah mengambil langkah selaras dengan Petunjuk Prestasi Utama (KPI) industri koko, iaitu meningkatkan nilai eksport melalui memudahkan industri hiliran koko. Beberapa projek telah dikenal pasti sebagai   penyumbang kepada peningkatan nilai eksport koko, termasuk: 

Program Peningkatan Pasaran Eksport

Di bawah “Projek Pembangunan Usahawan Coklat” dan “Rancangan Promosi Koko 2024 (RP4)”, sebanyak RM800,000 diperuntukkan menyokong program peningkatan pasaran eksport. Melalui program ini, industri koko Malaysia atau pengeksport koko akan menyertai dua pameran perdagangan antarabangsa terkemuka di dunia, berfungsi sebagai platform pertemuan perdagangan global dan pesanan eksport produk koko. Penyertaan ini bertujuan meningkatkan nilai eksport, mengukuhkan bahagian pasaran produk koko Malaysia, serta meneroka pasaran potensi global. Pada 2024, pameran yang akan disertai adalah ISM Timur Tengah 2024 di Dubai dan SIAL Paris 2024 di Perancis. 

Peruntukan RM800,000 untuk program eksport.

 

Projek Cocoa Nexus

Di bawah projek Cocoa Nexus, sebanyak RM800,000 akan dibelanjakan melaksanakan dua program selama dua tahun (2024-2025) di wilayah Iskandar Malaysia. 

Program Pertama: Menubuhkan pusat industri hiliran koko di wilayah Iskandar, Johor sebelum 2025 sebagai pusat rujukan dan operasi mempromosikan koko di peringkat antarabangsa. 

Program Kedua: Menubuhkan Jawatankuasa Kerja Teras Koko pada 2024 sebagai platform kerjasama melibatkan jabatan/agensi berkaitan serta pemegang kepentingan domestik.

Kemudahan Industri Hiliran Koko

Di bawah projek Kemudahan Pusat Perdagangan Koko, sebanyak RM450,000 diperuntukkan. Melalui projek ini, Majlis Koko Negara membantu industri hiliran koko memperbaiki prosedur pemeriksaan kualiti biji koko melalui kerjasama strategik dengan Jabatan Pertanian dan agensi MAQIS. Penambahbaikan ini membolehkan bekalan import biji koko lebih pantas dan efisien, meningkatkan kapasiti pengisaran biji koko Malaysia kepada 370,000 tan metrik. 

Program Pemadanan Perniagaan Antarabangsa

Semasa Pameran Produk Halal Antarabangsa   Malaysia (MIHAS), Majlis Koko Negara akan   menyertai Program Pemadanan Perniagaan Antarabangsa melalui Program Pembekalan Antarabangsa (INSP), memberi peluang syarikat industri hiliran koko tempatan bertemu pembeli antarabangsa.

Proses pasca tuai koko.

 

Platform Perdagangan Digital MATRADE (MDTP)

Pada 2024, Majlis Koko Negara akan bekerjasama dengan MATRADE menyelaraskan penyertaan dalam Platform Perdagangan Digital untuk membantu pengeksport Malaysia berasaskan koko mendapatkan akses pasaran eksport lebih luas. 

Data Koko Malaysia

Industri koko Malaysia menghadapi ketidakseimbangan antara sektor huluan dan hiliran, di mana pengeluaran domestik tidak memenuhi keperluan pengilang koko tempatan. Malaysia terpaksa mengimport biji koko dari negara pengeluar lain. Walaupun komoditi koko   menyumbang kepada KDNK melalui aktiviti huluan dan hiliran, sumbangannya meningkat pada kadar purata 7.2% setahun dari 2019 hingga 2023. 

Langkah Menghadapi Cabaran Perubahan Iklim

Koko sesuai dengan keadaan iklim geografi Malaysia. Menurut data rasmi, koko memerlukan: 

Hujan Tahunan: 1,250-3,000 mm 

Musim Kemarau: < 3 bulan 

Suhu: 27-32°C 

pH Tanah: 5.5-6.5 

Walau bagaimanapun, laporan media antarabangsa menunjukkan beberapa negara menghadapi cabaran serius dalam pengeluaran koko akibat perubahan iklim. Menurut Datuk Chan Foong Hin, setakat ini pengeluaran koko Malaysia belum terjejas secara ketara. 

Data Kajian Syarikat Koko Malaysia

Suhu >36°C selama >40 hari menyebabkan   bunga koko layu, buah gagal terbentuk,   pengeluaran menurun sehingga 49% 

Hujan lebat >2,500 mm meningkatkan risiko serangan penyakit kulat

Cadangan Penyelesaian

• Pembangunan sistem pembajaan automatik (akan dilancarkan di tiga ladang di Melaka, Sabah, dan Sarawak) 

• Pengurusan sistematik ladang koko (sistem saliran lebih baik semasa banjir, sistem pengairan lebih baik semasa kemarau) 

• Kerajaan telah melancarkan dasar dan peruntukan menyokong pembangunan industri koko melalui: 

-Pelan Tindakan Koko Negara 2030 (DAKN)

-Projek Perubahan Iklim dan Alam Sekitar (PSLKM) 2021-2025 

Pembangunan Aktif Produk Hiliran

Industri hiliran koko Malaysia sangat maju, dengan kerajaan terus mempromosikan pembangunan produk koko termasuk: 

• Tablet Ekstrak Polifenol Koko: Antioksidan untuk meningkatkan aliran darah dan   mengurangkan keradangan 

• Coklat Fungsional: Seperti coklat keto dan prebiotik untuk kesihatan pencernaan 

• Krim Antibakteria: Mengandungi ekstrak kulit koko 

Dengan pelbagai inisiatif ini, masa depan   pengeluaran koko Malaysia akan merangkumi rantaian industri lengkap dari huluan ke hiliran, menyumbang lebih banyak manfaat ekonomi untuk negara.