Sama ada di Malaysia atau di luar negara, semasa proses sebenar penternakan benih udang putih, seringkali terdapat situasi kematian yang besar pada udang putih 10 hingga 20 hari selepas penternakan. 

Bagi mengatasi masalah ini, pakar-pakar dari luar negara telah membangunkan satu kaedah mudah yang dapat meningkatkan kadar kelangsungan hidup udang putih dan menghasilkan benih udang yang lebih besar daripada spesifikasi biasa.

Seiring dengan kemajuan teknologi, model penternakan terpusat telah menjadi amalan utama dalam industri udang putih. Walau bagaimanapun, model ini memerlukan bekalan yang mencukupi dan berkualiti tinggi benih udang, yang merupakan cabaran utama bagi penternak.

Mengatasi Masalah Kematian Beramai-ramai Benih Udang

Udang putih tidak tahan suhu rendah, pertumbuhannya terhenti saat suhu air di bawah 15°C. Oleh itu, keadaan iklim Malaysia sesuai untuk penternakan udang putih. 

Di negara-negara dengan empat musim, untuk memperpanjang musim penternakan udang putih dan meningkatkan hasil, para penternak setempat menggunakan rumah hijau dengan pemanas selama tahap pembiakan untuk membiakkan benih udang hingga mencapai panjang sekitar 6 cm dalam sekitar 25-30 hari sebelum memasukkannya ke dalam kolam penternakan. Ini membantu meningkatkan kelangsungan hidup benih udang dan memungkinkan udang matang lebih awal, yang secara signifikan meningkatkan keberkesanan pengeluaran.

Namun, sama ada di Malaysia atau di luar negara, dalam proses sebenar penternakan udang putih, seringkali didapati benih udang ini mengalami kematian beramai-ramai selepas 10 hingga 20 hari pembiakan.

Bagi menyelesaikan masalah ini, pakar-pakar dari luar negara telah mengembangkan satu kaedah penternakan udang putih yang mudah dan berkesan, yang juga menghasilkan benih udang yang lebih besar daripada spesifikasi biasa.

Kerja Harian Memupuk Benih Udang

Menurut para pakar, semasa membina kolam penternakan benih udang, disarankan mempunyai kawasan seluas 200 hingga 300 meter persegi, dengan kedalaman 1 meter. 

Kolam ini dibina dengan rangka keluli yang dilapik dengan filem plastik di atasnya. Jika ia berada di luar, sebaiknya dilengkapi dengan jaring untuk menghalang burung daripada mencuri benih. Kolam ini sepatutnya mempunyai kawasan permukaan air sebanyak 80 hingga 100 meter kubik, dengan kedalaman air sekitar 40 cm.

Kolam pembesaran umtuk membesarkan benih udang di luar boleh dilengkapi dengan jaring untuk mengelakkan burung dari memakan udang muda.

 

Sejam sebelum melepaskan benih udang, kolam perlu disiram dengan bahan pensterilan. Kemudian, benih udang boleh diletakkan dalam kolam pada kepadatan antara 1,000 hingga 1,500 ekor/meter persegi. Selepas itu, perlu menghidupkan pengoksigenan bawah dengan berterusan untuk memastikan tahap oksigen terlarut di atas 5mg/L.

Bagi makanan benih udang, jumlah pemakanan adalah pada kadar 10 gram untuk setiap 10,000 ekor benih. Pemakanan perlu diberikan selama 5 hingga 7 hari pada kadar ini. 

Selepas itu, jumlah pemakanan perlu ditingkatkan kepada 3 kilogram bagi setiap 1 juta ekor benih udang, dan pemakanan perlu diberikan dua hingga tiga kali sehari. Disarankan untuk menggunakan makanan yang telah dihancurkan dan mengandungi sejumlah besar asid amino.

Selepas tempoh penternakan selama 25 hingga 30 hari, saiz badan udang boleh mencapai antara 8 hingga 9 cm, manakala kadar kelangsungan hidup benih udang berkisar antara 70 hingga 85%.

Mengguna Bakteria Fotosintesis

Semasa tempoh pembesaran benih udang, penternak perlu secara beransur-ansur meningkatkan paras air dalam kolam. Paras air perlu dinaikkan dari 40 cm ketika menternak benih hingga 60-80 cm. Setiap tiga hari, campurkan Rhodopseudomonas palustris dan semburkan mikroorganisma cecair yang efektif (EM) ke dalam kolam. Jumlah yang disyorkan ialah 2g/m3 untuk Giardia dan 0.12g/m3 untuk EM.

Rhodopseudomonas palustris adalah sejenis bakteria fotosintesis yang kaya dengan nutrien, terutamanya dengan kandungan protein yang tinggi sehingga 65%. Ia juga mengandungi pelbagai bahan biologi aktif dan mempunyai ketahanan yang kuat terhadap air sisa organik dalam kepekatan tinggi. 

Bakteria ini juga mempunyai keupayaan yang baik untuk menguraikan toksin seperti fenol dan sianida. Dengan menambahkannya ke dalam makanan udang, ia dapat membantu meningkatkan kualiti air dan daya tahan benih udang.

Sebagaimana yang kita ketahui, daya tahan benih udang biasanya lemah dan sukar untuk melawan penyakit, oleh itu penternak perlu membasmi kuman sekali seminggu. 

Pemeliharaan yang baik pada kolam pembesaran untuk memastikan dasar kolam tidak memberi kesan negatif kepada pengeluaran kitaran berikutnya.

 

Para pakar asing mencadangkan penggunaan iodin organik. Iodin diekstrak daripada alga dan digunakan sebagai agen antibakteria terhadap mikroorganisma penyebab penyakit. Ia telah digunakan selama 200 tahun dalam sejarah. Pada masa dahulu, iodin biasa digunakan dalam bentuk alkohol iodin, yang berkesan tetapi menyebabkan rasa pedih dan kerosakan. 

Oleh itu, melalui kajian yang luas, penyelidik-penyelidik telah menghasilkan iodin komples, yang mampu mempertahankan kesan penyembuhan iodin dan pada masa yang sama mengurangkan rasa pedih dan kerosakan, membawa penggunaan iodin ke tahap yang lebih tinggi.

Kelebihan Iodin Organik

Pada masa ini, disenfektan mikrob yang biasa digunakan dalam akuakultur adalah kebanyakannya berbahan antibiotik atau disenfektan berasaskan iodin. Produk-produk ini mempunyai kesan sampingan yang besar dan meninggalkan sisa bahan yang signifikan. Penggunaan antibiotik dalam jangka masa panjang bukan sahaja menyebabkan perkembangan bakteria tahan antibiotik yang besar, tetapi juga meninggalkan sisa antibiotik yang boleh membahayakan pengguna. 

Sementara itu, iodin berasaskan iodin atau disenfektan iodin kompleks mengandungi jumlah besar asid kuat tidak organik seperti asid fosforik dan asid sulfurik, yang mempunyai sifat korosif yang kuat. Penggunaan jangka panjang boleh menyebabkan penasiran air akuakultur dan merosakkan alam sekitar dengan cara yang tidak dapat dipulihkan.

Syukurlah, produk iodin organik yang baru-baru ini dibangunkan oleh pakar-pakar adalah produk biologi polimer yang berkesan, mesra alam, dan tiada sisa bahan kimia yang boleh memberikan keyakinan kepada penternak.

Dengan penjagaan yang teliti, anak udang menjadi lebih tahan terhadap penyakit dan memiliki kadar kelangsungan hidup yang tinggi, membolehkan penternak menghasilkan udang dewasa berkualiti tinggi dan berproduktiviti.