Lumut (atau alga) merupakan ancaman yang kompleks dan biasa dalam akuakultur, terutamanya dalam persekitaran yang kaya dengan nutrien. Kehadiran lumut dalam air bukan sahaja menjejaskan kualiti air tetapi juga mengancam pertumbuhan dan kesihatan haiwan ternakan. 

Secara umumnya, pertumbuhan lumut berpunca daripada nutrien yang kaya dalam air, seperti nitrogen dan fosforus. Unsur-unsur ini kebanyakannya berasal daripada air larian pertanian, air sisa, dan pencemaran air sisa industri.

Apabila nutrien ini terkumpul secara berlebihan, ia boleh menyebabkan fenomena eutrofikasi, yang mendorong pertumbuhan alga yang pesat. Antara alga ini, sesetengah spesies tidak berbahaya kepada persekitaran dan haiwan akuakultur, manakala spesies lain boleh membentuk alga   berbahaya yang melepaskan toksin, mengancam nyawa ikan dan haiwan akuakultur lain. 

Pembiakan lumut yang berlebihan bukan sahaja mengurangkan oksigen dalam air tetapi juga   menghasilkan bahan sampingan toksik semasa   penguraian, yang seterusnya merosakkan kualiti air dan menjadikan persekitaran akuakultur sangat tidak sihat. 

Pertumbuhan lumut berpunca daripada nutrien yang kaya dalam air, seperti nitrogen dan fosforus.

 

Haiwan Akuakultur Terpengaruh dalam 3 Aspek:

1.  Menghalang Cahaya Matahari:     Lumut   menghalang cahaya matahari dalam air, ganggu proses fotosintesis dan menghalang pertumbuhan fitoplankton. Ketidakseimbangan biologi ini boleh menyebabkan kemerosotan ekosistem dalam air dan mengganggu rantaian makanan haiwan akuakultur. 

2.  Merosakkan Insang Ikan:     Alga berbahaya seperti alga biru-hijau atau alga merah boleh merosakkan insang ikan, menyebabkan kesukaran bernafas dan kematian akibat lemas. 

3.  Pengumpulan Toksin dalam Rantai Makanan:     Toksin yang dilepaskan oleh alga boleh terkumpul dalam rantaian makanan, akhirnya membahayakan keselamatan produk akuakultur yang dimakan oleh manusia. 

Penternak juga perlu membersihkan secara berkala bahan terapung, sisa tumbuhan, dan lumut dalam air, yang merupakan langkah penting untuk mengekalkan kesihatan air.

 

Faktor-faktor Pertumbuhan Lumut

Pertumbuhan lumut yang berlebihan biasanya dikaitkan dengan pelbagai faktor persekitaran. 

Suhu air yang hangat, cahaya matahari yang mencukupi, dan lebihan nutrien dalam air adalah faktor utama yang mendorong pertumbuhan lumut yang pesat. 

Selain itu, pemanasan global serta perkembangan pertanian dan urbanisasi telah memburukkan lagi masalah ini. 

Sebagai contoh, fosforus dan nitrogen dari baja yang mengalir ke dalam air sangat menggalakkan pertumbuhan alga. 

Pada masa yang sama, pergerakan air yang lemah dan kekurangan penapisan semula jadi juga boleh meningkatkan penyebaran lumut. 

Langkah Kawalan dan Pencegahan

Untuk mengawal pertumbuhan lumut yang   berlebihan, penternak boleh mengambil pelbagai langkah: 

1.  Mengawal Kandungan Nitrogen dan Fosforus:     Ini adalah langkah pencegahan langsung yang boleh dicapai dengan memperbaiki sistem saliran,   mengurangkan penggunaan baja pertanian, dan meningkatkan kemudahan rawatan air sisa. 

2.  Pembersihan Berkala:    Penternak perlu   membersihkan bahan terapung, sisa tumbuhan, dan lumut dalam air secara berkala untuk mengekalkan kesihatan air. 

3.  Kawalan Biologi:     Memperkenalkan spesies ikan pemakan alga atau organisma penapis untuk mengurangkan jumlah lumut secara semula jadi. 

4.  Teknologi Moden:     Penggunaan teknologi   seperti penginderaan jauh untuk memantau   perubahan alga dalam air dan mengambil tindakan pencegahan awal. 

Masalah lumut bukan sahaja menjejaskan kesihatan haiwan akuakultur tetapi juga membawa akibat ekonomi yang besar. Walaupun dalam akuakultur dalaman, jika pengurusan harian tidak baik, masalah pertumbuhan lumut yang berlebihan juga boleh berlaku.

 

Kesan Ekonomi daripada Pertumbuhan Berlebihan

Masalah lumut bukan sahaja menjejaskan   kesihatan haiwan akuakultur tetapi juga membawa akibat ekonomi yang besar. Pertumbuhan lumut yang berleluasa boleh menyebabkan kematian besar-besaran haiwan akuakultur, mengakibatkan kerugian pengeluaran secara langsung. 

Selain itu, toksin dari lumut boleh mencemarkan produk akuakultur, menjadikannya tidak boleh   dijual dan merosakkan reputasi pasaran eksport. Bagi penternak, kos membersihkan lumut dan menangani masalah kualiti air adalah sangat tinggi. 

Pencemaran alga yang berpanjangan juga boleh menjejaskan kelestarian industri akuakultur. Secara keseluruhan, masalah lumut bukan sahaja mencabar dari segi ekologi tetapi juga mengancam keuntungan ekonomi penternak.