oleh: Tee Min Lee

Disebabkan pandemik COVID-19, Tee Eng Soon yang asalnya sebagai seorang peniaga pakaian, telah pulang ke kampung halamannya di Bekok dan bersama rakan kongsi menyewa tanah seluas 100 ekar di lima lokasi berbeza di negeri Johor.

Dalam tempoh setahun, modal yang melebihi RM300,000 telah dilaburkan untuk menanam lebih daripada 60,000 pokok pisang jenis Berangan. Kini, mereka telah menjana keuntungan yang besar dan telah pulang modal.

Tee Eng Soon menunjukkan pisang Berangan yang mencapai berat 38 kilogram di ladangnya.

8-10 Bulan Boleh Menuai

Tee Eng Soon yang berusia 50 tahun berkata, di Johor, mereka dapat menyewa tanah dari tuan tanah tempatan untuk menanam pisang Beringin. Oleh itu, beliau dan rakan kongsi pelaburan menanam pisang Berangan kerana varieti ini boleh memberikan hasil dalam tempoh hanya 8 hingga 10 bulan.

“Disebabkan kesan pandemic COVID-19, saya meninggalkan industri pakaian yang asalnya saya ceburi di Johor Bahru. Saya pulang ke Bekok bersama seorang rakan yang berpengalaman luas dalam penanaman pisang dan mula melabur dalam penanaman pisang. Saya mula menanam Berangan pada tahun 2020.”

Kaedah Penanaman Tunas Lebih Jimat Kos

Beliau menyatakan bahawa pisang Berangan boleh ditanam menggunakan kaedah penanaman bibit atau penanaman tunas secara berterusan. Penanaman bibit memerlukan kos yang lebih tinggi kerana satu bibit Berangan boleh mencapai harga pasaran sebanyak RM3.50. Manakala, penanaman tunas adalah lebih mudah kerana sebatang pokok pisang boleh hidup sekurang-kurangnya tiga generasi.

"Pokok pisang generasi pertama yang ditanam awal boleh mencapai ketinggian sehingga 10 kaki, manakala generasi kedua boleh mencapai 14 kaki. Konsep 'penanaman tunas' merujuk kepada pertumbuhan pokok-pokok generasi kedua di sekitar pokok generasi pertama. Pemilihan pucuk yang terbaik dari generasi kedua dilakukan sambil membuang yang lain, untuk mengelakkan penyebaran nutrien yang terlalu diserap secara meluas."

Beliau menganalisis bahawa penanaman pisang Berangan menggunakan bibit memerlukan masa 9 hingga 10 bulan sebelum berhasil, tetapi kaedah penanaman tunas secara berterusan membolehkan pokok pisang berbunga selepas 6 bulan dan boleh berhasil dalam tempoh 8 bulan. Selain itu, penanaman menggunakan bibit sering menghadapi masalah kerana gen Berangan mungkin tidak jelas atau disebabkan kurangnya pengetahuan petani, menyebabkan hasil pisang yang tidak memuaskan.

Pokok Berangan generasi pertama di sekitar akan menghasilkan banyak tunas sampingan, yang terbaik akan dipilih untuk dipupuk manakala pokok yang lain akan dibuang.

 

Musim Hujan Menjejas Berangan Berbuah

Beliau menganalisis bahawa penanaman pisang Berangan menggunakan bibit memerlukan masa 9 hingga 10 bulan sebelum berhasil, tetapi kaedah penanaman tunas secara berterusan membolehkan pokok pisang berbunga selepas 6 bulan dan boleh berhasil dalam tempoh 8 bulan. Selain itu, penanaman menggunakan bibit sering menghadapi masalah kerana gen Berangan mungkin tidak jelas atau disebabkan kurangnya pengetahuan petani, menyebabkan hasil pisang yang tidak memuaskan.

Beliau menekankan bahawa kos pengeluaran pisang Berangan termasuklah perbelanjaan untuk baja dan upah pekerja yang agak tinggi, kerana lima kawasan tanah memerlukan banyak pekerja untuk operasi harian. Dalam hal pembajaan, dilakukan secara meluas dalam tempoh 3 minggu hingga sebulan sekali, dengan menggunakan baja kimia.

Pekerja membungkus pisang Berangan dengan beg makanan, untuk mencegah lalat buah dan mengelakkan kulit buah menjadi hitam.

 

“Berangan sesuai untuk ditanam di tanah berpasir dan tanah liat merah. Saya telah menghasilkan tiga kumpulan Berangan dalam tempoh satu hingga dua tahun!”

Serangan Serangga & Masalah Gajah Sukar Dielakkan

Tee Eng Soon mendedahkan bahawa penyakit daun kuning yang melanda industri penanaman pisang Berangan tidak dapat dielakkan atau dirawat dengan ubat-ubatan. Sebuah kawasan tanaman dengan 3,000 pokok Berangan pernah mengalami kematian sebanyak 1,000 pokok akibat serangan penyakit daun kuning, dan penyakit ini boleh merebak. Satu-satunya cara untuk mengatasinya adalah dengan penyemburan racun perosak, dan jika tanaman kecil terkena, tanaman tersebut perlu dimusnahkan.

Beliau memberitahu wartawan bahawa pisang Berangan boleh mengalami serangan serangga, di mana daun pisang yang dimakan oleh serangga akan menggulung dengan sendirinya. Petani perlu segera mengeluarkan daun pisang yang tergulung itu, kerana apabila daun pisang yang digulung itu dibuka, serangga dan telur serangga yang berkembang boleh dilihat di dalamnya.

Di ladang Tee Eng Soon, setiap tandan Berangan memiliki purata 6 hingga 7 lapis buah pisang, dengan yang terkecil mempunyai 5 lapis.

 

"Saya akan menggunakan baja daun sebagai langkah pencegahan terhadap serangan serangga, tetapi masalah dengan gajah, babi hutan, dan monyet di kawasan tanaman adalah sukar untuk dielakkan. Akhirnya, sebabnya adalah kerana kawasan Bekok ini berhampiran dengan hutan, dan kehadiran haiwan-haiwan tersebut bukanlah sesuatu yang luar biasa."

Tempoh Menuai Perlu Tentu Tepat

Tee Eng Soon mendedahkan bahawa pisang Berangan boleh dibahagikan kepada kelas A dan B, dengan purata satu tandan mengandungi 6 hingga 7 lapisan pisang. Yang terkecil pun mempunyai 5 lapisan.

"Pisang Berangan yang saya tanam paling berat mencapai 38 kilogram. Harga belian ialah RM4.50 sekilogram, manakala harga jualan pasaran boleh mencapai RM7.50. Sebanyak 80% daripadanya dijual ke pasaran Singapura."

Daun pisang Berangan yang digigit oleh serangga akan bergulung secara automatik. Apabila dibuka, kita dapat menemui serangga berwarna putih yang mendiami daun tersebut dan bertelur di dalamnya.

 

Tee Eng Soon menekankan bahawa petani perlu tahu mengenali tempoh kematangan pisang. Isi buah harus cukup padat dan penuh, dengan lebih banyak daun pisang menjadi lebih baik. Selain itu, mereka perlu menetapkan tempoh penuaian yang sesuai.

"Pokok-pokok pisang di ladang saya diselaputi dengan beg makanan ternakan, membungkus setiap tandan Berangan untuk melindunginya daripada terik matahari dan mencegah kulit buah menjadi hitam. Pada masa yang sama, langkah ini juga bertujuan untuk mencegah serangan lalat buah."

Tambahan pula, Tee Eng Soon menyatakan bahawa Bekok pernah menjadi tapak utama penanaman pisang Berangan di negeri Johor. Ramai petani buah menanam jenis pisang ini kerana teksturnya yang baik dan rasanya yang manis.