Bess Lim dan sepasang suami isteri Loh Chin Siong dan Yew Lee Yeng, mengusahakan ladang cendawan bersama-sama. Mereka hanya menanam cendawan tiram, yang paling popular di pasaran tempatan. 

Semasa musim puncak, pengeluaran harian lebih daripada 300 kilogram masih tidak boleh memenuhi permintaan yang besar. 

Mereka berkata, cendawan tiram kelabu adalah cendawan yang dimakan oleh semua kaum di negara ini, justeru bekalannya ketika ini mengalami kekurangan, yang turut mendorong lebih ramai pengusaha melabur dalam industri ini.

 RF Mushroom Cultivation Farm yang khusus dalam pengeluaran cendawan tiram kelabu (Pleurotus ostreatus dan Pleurotus sajor-caju), menghasilkan lebih daripada 300 kilogram sehari pada musim puncak, tetapi kuantiti ini masih jauh daripada memenuhi permintaan besar pasaran tempatan.

Ladang cendawan tiram kelabu Bess Lim (kiri) dan suami isteri Loh sudah beroperasi lancar, dan pengeluaran terjamin di bawah operasi pencegahan dan kawalan yang ketat.

 

Sesuai Dimakan Pelbagai Kaum

Ladang cendawan yang terletak di Telok Panglima Garang, Selangor ini dikendalikan bersama oleh Bess Lim dan sepasang suami isteri Loh Chin Siong dan Yew Lee Yeng.

Mereka berkata, ladang cendawan itu meliputi kawasan seluas lebih 30,000 kaki persegi dan boleh menyimpan 180,000 bongkah cendawan. Pada masa ini, ia fokus dalam penanaman cendawan tiram kelabu, yang paling popular di pasaran tempatan.

Bess Lim yang bertanggungjawab ke atas perniagaan pemasaran mengatakan cendawan tiram kelabu boleh dimasak dalam pelbagai cara dan harganya murah, jadi cendawan itu mendapat sambutan baik daripada pelbagai kaum di negara kita.

Selain itu, semakin ramai vegetarian juga merupakan salah satu sebab yang sangat menggalakkan penggunaan cendawan tiram kelabu.

Bess Lim berkata, berikutan permintaan pengguna yang besar, bekalan cendawan yang dikeluarkan di negara kita masih kurang pada peringkat ini.

Selain itu, pelaburan dalam benih boleh mendapat pulangan dengan agak cepat, mendorong lebih banyak perniagaan menceburi bidang penanaman cendawan. 

Ladang cendawan RF Mushroom Cultivation Farm telah beroperasi lebih daripada 4 tahun. Pada peringkat awal, selain cendawan tiram kelabu, cendawan putih juga ditanam, tetapi disebabkan pasaran yang terhad, ia telah dihentikan. Sejak itu, suami isteri ini hanya menumpukan kepada pengeluaran cendawan tiram kelabu.

Loh Chin Siong yang bertanggungjawab ke atas pengurusan ladang cendawan, berkata bahawa pengeluaran cendawan tiram kelabu di ladang telah berada di landasan yang betul, dan kini ia dituai dua kali sehari. Walaupun di luar musim, purata pengeluaran setiap hari adalah lebih daripada 100 kilogram.

Beliau menegaskan bahawa musim luar puncak pengeluaran cendawan adalah berkaitan dengan iklim. Secara amnya, cendawan tumbuh dengan pesat pada musim hujan. Oleh itu, bekalan pasaran adalah tinggi pada masa itu, tetapi jumlah pengeluaran cendawan mesti dikawal.

Bongkah cendawan yang mempunyai benih sedang menunggu untuk diletakkan di atas rak cendawan. Biasanya ia diletak kira-kira 45 hari.

 

Setiap Bongkah Cendawan Hasil 6 kali

 Mengenai penanaman dan pengurusan cendawan tiram kelabu, Loh Chin Siong berkata bahawa bahan asas substrat di dalam bongkah cendawan mereka ialah serbuk kayu getah, yang dicampur dengan abu putih kegunaan pertanian, dedak gandum dan sedikit air mengikut kadar, dan dibungkus terus selepas digaul rata. 

Ladang cendawan boleh menghasilkan 2,000 bongkah cendawan sehari, bongkah-bongkah yang telah siap perlu dipindahkan ke dalam gudang memasak, dan ia disterilkan sepenuhnya dengan mengukus pada suhu 100°C selama 10 jam. 

Selepas bongkah cendawan yang disterilkan disejukkan, benih boleh dimasukkan di dalam bilik inokulasi, kemudian diletakkan di atas rak cendawan di ladang dan menunggu penyediaan benih.

Ladang cendawan boleh menghasilkan lebih daripada 300 kilogram sehari pada musim puncak, dan cendawan tiram kelabu yang dituai pada waktu pagi akan diproses dan dibungkus segera untuk memastikan kesegaran.

 

Loh Chin Siong berkata, proses penyediaan benih ini merujuk kepada proses pertumbuhan dan penyebaran miselium dalam bongkah cendawan. 

Peringkat ini biasanya mengambil masa kira-kira 45 hari. Bongkah cendawan yang telah membasmi kuman akan bertukar putih, dan penutup bongkah cendawan boleh dibuka pada masa ini. Biarkan cendawan tumbuh.

Katanya, secara amnya cendawan pusingan pertama boleh dituai 6 hari selepas penutup dibuka, dan akan mengambil masa 21 hari untuk membuka bongkah buat kali pertama, kemudian menutupnya selama 5 hari dan kemudian membukanya selama 9 hari, dan ulangi ini sebanyak 5 kali. Dalam erti kata lain, bongkah candawan boleh berhasil 6 kali.

Agak berbeza dengan rak cendawan kayu yang digunakan oleh kebanyakan rumah cendawan, bongkah cendawan diletakkan di atas jaring rangka besi. Jaring besi ini diimport dari China, dan satu jaring besi boleh memuatkan 324 bongkah cendawan.

Dalam hal ini, Bess Lim berkata bahawa rak kayu tradisional mudah reput selepas diguna lama, dan mungkin membiak bakteria dan menjejaskan pengeluaran cendawan, tetapi dengan kegunaan rangka besi boleh mengurangkan masalah ini.

Rak cendawan di ladang diperbuat daripada besi, dan lantai diturap dengan simen, yang lebih mudah untuk menjaga kebersihan dan mengurangkan kejadian jangkitan pelbagai bakteria.

 

Basmi Kuman Berdasarkan Pengalaman

Loh Chin Siong juga berkata penanaman cendawan selalunya menghadapi pelbagai masalah bakteria. Bakteria akan menjangkiti bongkah cendawan dan mengancam pertumbuhan cendawan, secara langsung menjejaskan kecekapan.

Beliau berkata, Penicillium dan cendawan serbuk adalah bakteria yang lebih biasa, terutama pada musim hujan. Bongkah cendawan yang dijangkiti bakteria mesti disingkirkan dan dibuang serta-merta untuk elakkan penyebaran bakteria di ladang.

Memandangkan mereka mengamalkan operasi bebas dari racun perosak, maka mereka hanya boleh menangani masalah bakteria dengan menyembur enzim. Selain itu, persekitaran ladang cendawan mesti bersih, jadi lantai diturap dengan simen supaya mudah dijaga.

Loh Chin Siong menyebut bahawa memandangkan persekitaran umum sentiasa berubah, bakteria yang dihadapi oleh cendawan juga berbeza, dan satu-satunya cara untuk menanganinya adalah berdasarkan pengalaman.

Bagi perosak yang boleh menyerang bongkah cendawan dan bertelur, perangkap serangga dipasang di sebelah rak cendawan untuk mengelakkannya. 

Walau apa pun, dengan kawalan dan pencegahan yang ketat, masalah bakteria dan perosak yang dihadapi oleh ladang cendawan mereka dapat diminimumkan, sekali gus memastikan pengeluaran lancar.

Penanaman cendawan sering menghadapi masalah jangkitan bakteria, dan bongkah cendawan yang rosak mesti dihapuskan dan dibuang serta-merta untuk mengelakkan penyebaran bakteria.

 

Petani Tidak Bersepadu

Cendawan tiram kelabu di ladang mereka dipetik dua kali sehari. Petikan pada waktu pagi akan diproses dan dihantar serta-merta, dan petikan pada sebelah petang akan dihantar mengikut status pesanan.

Bess Lim berkata, pada masa ini, ladang cendawan membekalkan bungkusan 1kg dan 2kg secara borong. Pasaran terutamanya di pasar besar, restoran, restoran vegetarian, dan kilang pemprosesan makanan vegetarian. Harga borong melebihi 10 ringgit sekilogram.

Bess Lim berkata bahawa ladang cendawan berada di lokasi yang strategik, ini memudahkan pengangkutan dan boleh memastikan cendawan tiram kelabu segar sepenuhnya.

Selain pengeluaran cendawan sendiri, mereka juga membeli cendawan tiram kelabu dari ladang lain untuk memenuhi permintaan pasaran.

Namun, mereka memahami bahawa pengeluaran sendiri dapat memastikan pengeluaran dan bekalan yang stabil, jadi mereka akan mengembangkan skala penanaman mengikut keadaan di masa hadapan.

Sebenarnya, terdapat agak ramai petani cendawan di Malaysia, tetapi mereka telah "berdikari" selama bertahun-tahun, kurang komunikasi, menyebabkan kemajuan teknologi terhad.

Bess Lim berkata, ini adalah kerana tiada persatuan atau organisasi dalam industri cendawan di Malaysia, yang menyebabkan keadaaan industri itu seperti kucar-kacir. 

Beliau berharap pada masa akan datang, petani cendawan dapat mendirikan persatuan seperti petani sayur dan buah-buahan, dan bersatu untuk menangani segala masalah.

Meletakkan perangkap serangga di sebelah rak cendawan boleh menghalang perosak daripada menyerang bongkah cendawan dan bertelur.